Stijfheid
Gewrichten kunnen door overbelasting of slijtage verstijven, maar ook spieren kunnen door overbelasting of een blessure verstijven en verkrampen. We zien ook bij onze huisdieren het resultaat: de hond gaat met meer moeite zitten, staat met meer moeite op, zet vaak de poten anders neer en gaat ronder staan. Eerst is er alleen sprake van een startstijfheid maar geleidelijk zal de stijfheid langer duren en aanwezig blijven. Veel eigenaren gaan er van uit dat hier niets aan te doen is, dat het bij de leeftijd hoort.
Dierfysiotherapie kan ingezet worden om stijfheid ten gevolge van slijtage, een blessure of verkramping te verminderen.
Het verstijven van gewrichten en spieren kan beperkt worden door het geven van oefeningen, massage en adviezen.
Gewricht:
Een gewricht kan in principe een hondenleven mee. Een gezond gewricht bestaat uit 2 goed op elkaar passende delen die bekleed zijn met kraakbeen en omgeven is met een kapsel. Het kapsel produceert gewrichtsvloeistof (synovia). Het synovia zorgt er samen met het kraakbeen voor dat bewegingen met een minimale weerstand kunnen plaats vinden. In rust ligt het synovia opgeslagen in kraakbeenporiën, terwijl bij bewegen synovia vrij komt.
Om slijtage te voorkomen is een warming-up dus belangrijk: de warming-up maakt synovia vrij en zorgt ervoor dat het kraakbeen beschermd wordt.
Wanneer er al slijtage in een gewricht (= artrose) aanwezig is zal door de oneffenheden van het kraakbeen er meer wrijving bij bewegen aanwezig zijn. Daarom zullen de eerste bewegingen stijver zijn tot het synovia vrij gemaakt is. Bij artrose is een warming-up van gewrichten dus uitermate belangrijk. Bij overmatig en wild bewegen worden gewrichten extra belast; dit kan zelfs leiden tot een arthritis (=gewrichtsontsteking). Bij een arthritis raakt het kapsel geïrriteerd en zal het kapsel dikker synovia produceren. De wrijving neemt dan toe met als gevolg dat de mate van artrose toe zal nemen.
Artrose en arthritis veroorzaken pijn: de hond zal uiterste bewegingen in het gewricht proberen te vermijden. Dit leidt tot een verminderde beweeglijkheid. Het gewricht vertoont door de artrose/arthritis uiteindelijk ook aan de rand van het gewricht een benige reactie waardoor de vorm van het gewricht verandert. Ook dit beïnvloedt nadelig de beweeglijkheid van het gewricht.
Verstijving van gewrichten geeft door het verkleven van het kapsel en het verkorten van de spieren onnodig extra pijn.
Met massage en oefeningen kan een dierenfysiotherapeut werken aan een zo optimaal mogelijke beweeglijkheid.
Spieren:
Elke spier bestaat uit duizenden gegroepeerde vezels. Een skeletspier is goed doorbloed.
Melkzuur, zwelling en bloeduitstortingen, ontstaan door een teveel aan spierarbeid of door een kneuzing, veroorzaken spierpijn, stijfheid en verkramping.
Gedoseerd bewegen verbetert de doorbloeding en geeft een positief effect op herstel. Om de verkramping te verminderen kunnen tevens lichte rekoefeningen opgegeven worden. Overmatig bewegen geeft meer zwelling en stijfheid.
Massage kan ook ingezet worden om de circulatie in het spierweefsel te verbeteren en het herstel van het spierweefsel te versnellen.